Amfibieën en reptielen zijn prachtige kruipende wezentjes. Gewone pad komen we regelmatig tegen in onze tuin, vooral in de late avond of na een zomerse regenbui. Heb je een tuinvijver, dan kan je wellicht  Bruine- en Groene kikker aantreffen. Met een beetje geluk ook Alpensalamander, Kleine watersamalander of zelfs Vinpootsalamander. Dit zijn allemaal amfibieën.

Een Levendbarende hagedis die we soms op de heide tegenkomen is een reptiel. Adder en Ringslag zijn dat ook.

Wat is nu het verschil tussen amfibieën en reptielen?

Amfibieën hebben een huid zonder schubben of haren, maar wel met klieren die de huid vochtig houden. Zij keren regelmatig terug naar het water om er hun eitjes in te leggen, waaruit larven komen die na een gedaanteverwisseling (metamorfose) veranderen in jonge dieren.

Reptielen daarentegen hebben een huid die bedekt is met schubben. Zij leggen hun eitjes niet in het water en kennen geen larvestadium. Dus is er ook geen metamorfose.

In Vlaanderen, met een druk netwerk van wegen en kleine, niet aaneengesloten natuurgebieden, biotoopverlies, aantasting en vervuiling is het voor amfibieën en reptielen moeilijk om te (over)leven. We kennen zo’n 22 soorten, waarvan de meeste in hun bestaan bedreigd zijn.

Wat doet je lokale Natuurpunt vereniging om deze situatie te verbeteren?

In onze natuurgebieden worden verlandde vijvers en poelen heringericht met diepe en ondiepe zones en schuine wanden, zodat padden en kikkers er terug uit kunnen. Waar nodig worden nieuwe poelen aangelegd. Heideterreinen die sterk verbost zijn met vooral exotische soorten, zoals Amerikaanse vogelkers en Amerikaanse eik, worden terug open gemaakt, zodat Levendbarende hagedis, Hazelworm en, met een beetje geluk, Adder terug meer overlevingskansen krijgen. In het voorjaar, na het ontwaken uit hun winterslaap, trekken amfibieën massaal naar poelen, vijvers en beken. In die periode richten we paddenoverzetacties in, met betrokkenheid van lokale besturen en bevolking, zodat de diertjes veilig hun geboortepoelen bereiken.

En wat kun jij doen?

Bescherm actief door mee te helpen met de paddenoverzetacties.

Neem deel aan Natuurpunt-excursies die amfibieën en reptielen in de kijker zetten.

Meld gevaarlijke (verkeers)punten van paddenoverzet aan onze voorzitter Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. die dan passende maatregelen coördineert.

Verrijk je kennis over amfibieën en reptielen.

Meld waarnemingen van amfibieën en reptielen via www.waarnemingen.be .

Maak je kinderen aandachtig voor de natuur en de problemen van achteruitgang van biodiversiteit, waar amfibieën en reptielen uiteraard toebehoren.

Maak je tuin amfibie-vriendelijk, door bijvoorbeeld een eigen tuinvijver aan te leggen en voldoende schuilplaatsen te voorzien voor padden en salamanders. Padden zijn echt nuttige dieren die heel wat schadelijke diertjes verorberen! Takkenhopen vormen een ideale schuilplaats voor padden en salamanders, die reeds in de late zomer een geschikte verblijfplaats zoeken om te overwinteren.

Respecteer de natuur. Vang geen amfibieën of reptielen en zet zeker geen organismen van vreemde herkomst in onze broze natuur. Amerikaanse brulkikker en Roodwangschildpad richten nu al enorme schade toe aan onze biodiversiteit!

Nuttige links:

Hylawerkgroep NP: http://www.hylawerkgroep.be/index.php?id=75

Verspreidingskaarten INBO: http://www.inbo.be/content/page.asp?pid=FAU_AMF_start

Gids amfibieën en reptielen: http://winkel.natuurpunt.be/toon_artikel.aspx?artikel=1914

World explorer: http://www.worldexplorer.be/amfibieen_en_reptielen.htm

Rode lijst van amfibiën en reptielen in Vlaanderen :